Podstępny cis

Potrafi być niezwykle użyteczny, ale również zabójczy. Cały, poza miąższem czerwonych jagód, jest śmiertelnie trujący.

Dawniej co roku tysiące zwierząt domowych i niedoinformowanych dzieci przedwcześnie rozstawało się z życiem po zjedzeniu cisowych nasion schowanych w słodkim, niewinnie wyglądającym owocu. Z tego powodu również jego sokami smarowano groty strzał. A skoro mowa o strzałach – z tego wytrzymałego, trwałego i bardzo elastycznego drzewa już 10 tysięcy lat temu robiło się nie tylko narzędzia domowe – łyżki i miski, kołki, grzebienie – ale też broń: łuki, strzały i drzewce do oszczepów. Może dlatego kojarzono go ze śmiercią i chętnie sadzono na cmentarzach.

Jednak w pojedynku człowiek – cis to my o mały włos nie wykończyliśmy tej pożytecznej rośliny. Niewiele brakowało, a wszystkie europejskie cisy zostałyby przerobione na łuki i kusze. Na początku XV wieku w Polsce było ich już tak mało, że sam Władysław Jagiełło objął je ochroną, kategorycznie zakazując dalszej wycinki. A warto o nie dbać. Rosną powoli, lecz żyją bardzo długo, nawet kilka tysięcy lat. Najstarsze drzewo w Polsce to właśnie cis. Senior z Henrykowa Lubańskiego ma 1250 lat!