Świat kocha cebulę. Do takiego wniosku można dojść, próbując zliczyć uroczystości poświęcone temu skromnemu bądź co bądź warzywu.
W Grabowie koło Łęczycy cebulę fetowano już po raz dwudziesty. Był konkurs na najdorodniejszą, było skręcanie cebulowych warkoczy i „wyciskacz łez”, czyli jedzenie jej na surowo. Podczas podobnej uroczystości w Goraju cebulę ogłoszono symbolem biłgorajskiego regionu. Mniej ludyczny charakter ma impreza w Henrykowie koło Środy Wielkopolskiej, gdzie na doświadczalnych poletkach można było zobaczyć 63 odmiany cebuli. A to zaledwie polski czubek góry lodowej. Katalończycy urządzają cal˜otadę – święto jedzenia cebuli. Piecze się ją w całości na grillu i podaje z sosami do maczania.
A w bretońskim miasteczku Roscoff co roku przez weekend trwa impreza poświęcona lokalnej, różowej odmianie, uprawianej tu od ponad 400 lat. Julia Child, która odkryła dla Amerykanów francuską kuchnię, zauważyła kiedyś, że bez cebuli nie byłoby cywilizacji. Coś w tym może być, bo podczas wojny secesyjnej generał Grant odmówił wyruszenia na wojnę bez zapasu cebuli, która według niego miała zapobiegać dezynterii.
Wszystkie kolory
Żółta – nadaje się właściwie do wszystkich potraw. Idealna do zupy cebulowej, bo długie smażenie wydobywa jej słodko-ostry smak.
Czerwona – wyrazista, doskonała w sałatkach, do grillowania, pieczenia w całości i marynowania. Gotowana pozostawia goryczkę.
Biała – łagodna, pasuje do sałatek, hamburgerów, sals i sosów pomidorowych. Ostrzejsza – do potraw kuchni azjatyckiej.
Szalotka – naprawdę jest czosnkiem, ale smakuje jak cebula, delikatnie ostro i słodkawo. Doskonała do dressingów i azjatyckich dipów.
Jako danie główne? czemu nie!
Faszerowane kurczakiem i kozim serem
weź: • 8 czerwonych cebul • pierś kurczaka • miękki dojrzewający kozi ser • po pół pęczka natki pietruszki i kolendry • ząbek czosnku • 1/³ szklanki oliwy • łyżkę bułki tartej • sól, pieprz i wędzoną paprykę
Cebule obierz, odkrój górną część na wysokości ¾, usuń środek i grubo posiekaj. Czosnek przeciśnij przez praskę, zioła drobno posiekaj, kurczaka pokrój w paski. Wlej 2 łyżki oliwy na patelnię, smaż cebulę i czosnek na małym ogniu, aż zmiękną, dopraw solą, pieprzem i papryką. Wyjmij cebulę, rozgrzej znów patelnię z 2 łyżkami oliwy i przesmaż kurczaka.
Dopraw. Zdejmij z ognia, dodaj pokruszony ser, zioła, cebulę i bułkę tartą. Wymieszaj. Rozgrzej piekarnik do 180°C. Cebulowe czarki posmaruj w środku oliwą, napełnij farszem, przykryj. Skrop oliwą i piecz, aż zaczną się karmelizować – 20-30 minut. Podawaj z sałatką.
Prosta zupa cebulowa
weź: • kilogram cebuli cukrowej • 2 łyżki mąki • ¼ kostki masła • sól i pieprz •pół kieliszka wina
Rozpuść w garnku masło, zmniejsz ogień i wrzuć pokrojoną na cienkie plasterki cebulę. Przykryj na 10 minut. Odkryj i duś na małym ogniu nawet przez godzinę. Pod koniec dodaj mąkę i, mieszając, przesmaż, aż powstanie jasna zasmażka. Wlej 6 szklanek wrzącej wody i gotuj pół godziny, pod koniec dodajczerwone wino. Dopraw i podawaj z grzankami.
Chutney z rodzynkami
weź: • ¾ kilograma cebuli • ¾ szklanki cukru • 2 gałązki tymianku • listek laurowy • 2 łyżki oleju • szklankę czerwonego wina • 2 kieliszki od wódki octu • garść rodzynek
• skrobię ziemniaczaną lub kukurydzianą
Cebulę pokrój w cienkie plasterki. Wrzuć na patelnię z olejem i smaż na małym ogniu, aż się zeszkli. Wsyp cukier i przyprawy, duś 10 minut, mieszając. Dodaj wino, rodzynki i odparuj prawie do końca.
Wlej ocet i duś na małym ogniu 20 minut.
Jeśli chutney jest zbyt rzadki, zagęść łyżką skrobi wymieszaną z 2 łyżkami zimnej wody.
Zapiekanka z boczkiem
Weź: • 2 szklanki półtłustego mleka • 3 jajka • 8 płaskich łyżek mąki • 3 plastry boczku wędzonego • 4 cebule • 3 łyżki masła • sól i pieprz
Rozgrzej piekarnik do 220°C. Cebulę pokrój w cienkie plasterki, boczek w kostkę i lekko przesmaż. Zagrzej mleko prawie do wrzenia. Połącz przesianą mąkę z jajami, wlewaj powoli gorące mleko, ubijając na gładką masę. Żaroodporne naczynie wysmaruj masłem. Wlej ciasto, na wierzchu połóż skwarki oraz cebulę. Piecz 45 minut i 10 minut pod grillem, by cebula się zrumieniła.
Tarta cebulowa
Weź: • opakowanie ciasta francuskiego • 6 czerwonych cebul • 6 łyżek oliwy •4 łyżki octu balsamicznego •5 łyżek startego parmezanu •4 gałązki trybuli •garstkę różowego pieprzu z zalewy •sól i pieprz •2 łyżki masła
Cebulę pokrój w plasterki, duś na małym ogniu na oliwie przez kwadrans. Wlej ocet, trochę wody, dopraw solą i pieprzem, duś jeszcze kwadrans. Rozgrzej piekarnik do 180°C. Natrzyj masłem formę do tarty, wyłóż ciastem francuskim.
Nakłuj widelcem. Wyłóż na ciasto cebulę, posyp różowym pieprzem, posiekaną trybulą i piecz 40 minut.
Przed podaniem posyp startym parmezanem.
Dodatek z charakterem
Sałatka z bobem
Weź: • 16 plastrów wędzonego boczku • 2 szklanki bobu (może być mrożony) • 2 pomidory • 4 czerwone cebule • 2 gałązki pietruszki • 5 łyżek oliwy • sól i pieprz
Cebule pokrój w piórka, posyp solą i odstaw na kwadrans. Dokładnie osącz. Z pomidorów usuń nasiona, pokrój miąższ w kostkę. Bób gotuj około 8 minut, odcedź, ostudź i obierz z łupinek. Wymieszaj w misce cebulę, bób i pomidory. Zrób dressing z oliwy, posiekanej natki, dopraw solą i pieprzem. Polej sałatkę i wymieszaj. Na wierzchu połóż przesmażony na chrupko boczek.
Marynowane warzywa
Weź: • kalafior • 2 cebule (najlepiej czerwone) • 3 marchewki • 3 ząbki czosnku • 4 szklanki octu sherry • 2 łyżki cukru • 2 łyżki kolorowych ziaren pieprzu • po 3 gałązki tymianku i kopru • listek laurowy • 2 litry wody • szklankę soli kamiennej • dwa półlitrowe słoiki
Zagotuj wodę z solą i ostudź. Kalafiora podziel na nieduże różyczki, marchewkę, cebule i czosnek pokrój w plastry. Włóż do miski, zalej solanką i odstaw na 4 godziny. Zagotuj ocet z cukrem, listkiem laurowym, pieprzem i tymiankiem. Ostudź. Odcedź warzywa, włóż do wyparzonych słoików razem z gałązkami kopru. Zalej octem, zamknij i zawekuj. Odstaw na dwa tygodnie, podawaj z mięsem.
Krewetki na cebuli
Weź: • 4 cebule cukrowe • 12 surowych krewetek • pół kieliszka wytrawnego białego wina • pół kieliszka bulionu rybnego • łyżkę miodu • 4 łyżki oliwy • sól i pieprz
Na gremolatę: • cytrynę • 2 ząbki czosnku • 2 łyżki oliwy extra virgin • 3 gałązki natki pietruszki
Zrób gremolatę: zetrzyj skórkę z cytryny, wymieszaj z posiekanymi natką pietruszki i czosnkiem. Obrane cebule pokrój na grube plastry i ułóż na blasze. Wymieszaj oliwę z miodem i łyżką soku z cytryny. Dopraw solą i pieprzem, polej cebule i wstaw do piekarnika z włączonym grillem. Piecz 10 minut, obracając w połowie. Na patelni zagrzej trochę oliwy, wrzuć krewetki. Smaż po minucie z każdej strony.
Wlej wino i bulion, odparuj. Rozłóż plastry cebuli, na nich krewetki, skrop powstałym sosem, połóż odrobinę gremolaty.
Tekst: Cote Maison
Opracowanie: Stanisław Gieżyński
Zdjęcia: Nathalie Carnet/Côté Maison/East News
