Jak kupić działkę ROD i o czym warto przy tym pamiętać?
PoradyDziałki ROD przeżywały szczyt swojej popularności w PRL. Pandemia i zmiany w stylu życia sprawiły, że również dziś zainteresowanie Rodzinnymi Ogródkami Działkowymi jest bardzo duże. Nic w tym dziwnego, wiele ogrodów jest malowniczo położonych i zapewnia doskonałe warunki do rodzinnej rekreacji. Jeśli zastanawiamy się nad zakupem swojej działki w ogrodzie ROD, warto wcześniej poznać zasady panujące w tym nietypowym podmiocie o charakterze spółdzielczym.
ROD bez tajemnic
Własny skrawek zieleni to marzenie niejednego z nas. ROD powstały z myślą o mieszkańcach miast, którzy szukali prywatnej przestrzeni by spędzać czas z rodziną czy przyjaciółmi. Własna działka to szansa na ogród, miejsce pod uprawę warzyw i ziół lub altankę czy domek letniskowy. Dla wielu osób ogródek ROD to nie tylko miejsce rekreacji, ale i pasja, którą coraz częściej zarażają się ludzie młodzi.
Co ważne ogródka w ramach ROD nie można kupić, w grę wchodzi tylko dzierżawa na zasadach spółdzielni. Zasady działania ROD określa ustawa z 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych, w której ogrody określono jako urządzenie użyteczności publicznej, służące zaspokajaniu wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności lokalnych. Cel ten spełniany jest poprzez zapewnienie powszechnego dostępu do terenów rekreacyjnych i gruntów nadających się pod uprawy ogrodnicze.
Zasady w ogródkach działkowych
Przepisy prawa określają nie tylko maksymalną wielkość działki, ale i zasady funkcjonowania samych ogrodów. Aby stać się dzierżawca, należy znaleźć wolną parcelę i podpisać stosowną umowę z lokalnym zarządem ROD lub kupić prawo do dzierżawy od osoby prywatnej. Popularność ROD sprawiła, że ceny ogródków poszybowały w górę. Za atrakcyjnie położoną i zabudowaną działkę możemy zapłacić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych.
Opcją dla oszczędnych i cierpliwych jest szukanie parceli dostępnych do dzierżawy od zarządu ROD. Pojawiają się one dość rzadko, a sam proces nabywania praw jest długi, jednak warto czekać. Cena za działkę przydzieloną jest określona ustawowo i składa się na nią równowartość wpisowego i opłaty inwestycyjnej ustalonej przez zarząd.
Jako spółdzielca i członek ROD zobowiązujemy się do przestrzegania ustaw prawa oraz regulaminu ogrodu działkowego. Przepisy prawa są jednakowe dla wszystkich, jednak zasady zawarte w regulaminie mogą się różnić i są ustalane indywidualnie przez każdy zarząd. Wciąż zdarza się, że aby zyskać prawo do dzierżawy i tytuł spółdzielcy należy zdać egzamin z zasad obowiązujących w konkretnym ogrodzie. Posiadanie wiedzy na ten temat i przestrzeganie regulaminu to nasz obowiązek bez względu na to, w jaki sposób nabyliśmy prawo do własności działki.
Co można a czego nie?
Ogródek działkowy z zasady nie będzie naszą własnością, ale stojący na nim budynek oraz nasadzenia już tak. Dzierżawa obejmuje prawo do zabudowy istniejącej na parceli oraz owoców i warzyw, które sami wyhodujemy. Rodzaj i wielkość budynków na działce, podobnie jak wielkość samej parceli są ściśle określone. Choć prawo budowlane nie wymaga pozwolenia na postawienie domu letniskowego czy altany, swoboda ta dotyczy tylko naszej posesji. Jako spółdzielca i działkowiec ROD musimy postarać się o zgodę na postawienie nowej zabudowy, usunięcie starej lub gruntowny remont już istniejącej. Potrzebne do tego zezwolenia musimy uzyskać od zarządu ROD.
Niektóre regulaminy ROD posiadają zapisy o rodzajach roślin dozwolonych w hodowli na działkach, wielkości grządek lub odległości zabudowy od ogrodzenia. Jako działkowcy stajemy się częścią społeczności i zobowiązujemy się do przestrzegania jej zasad, a mogą być one najróżniejsze. Co ważne jako dzierżawca działki ROD zyskujemy prawo głosu na walnych zgromadzeniach wspólnoty. Dzięki temu mamy wpływ nie tylko na zasady panujące w ogrodzie, ale i istniejącą w niej infrastrukturę.
Jako dzierżawcy działki ROD przysługuje nam prawo do postawienia na niej domku letniego, altany lub szklarni. Wielkość oraz wysokość tej zabudowy określa regulamin. Nawet pełnoprawnemu dzierżawcy nie można jednak mieszkać w działkowej zabudowie cały rok, prowadzić na niej działalności gospodarczej, palić ognisk czy wznosić uli. Konkretny zbiór zasad dotyczy też korzystania z części wspólnych ogrodu oraz sieci elektrycznej czy wodociągowej. Większość działek w Polsce posiada obecnie podłączenie do prądu, a każdy właściciel działki jest rozliczany z jego zużycia indywidualnie.
Formalności przy zakupie działki
Działki ROD należą do Polskiego Związku Działkowców (PZD). Jak wspominaliśmy, aby stać się użytkownikiem ogródka, można wziąć go jedynie w dzierżawę. Przeniesienie praw z poprzedniego właściciela, czyli zakup dzierżawy od osoby prywatnej najlepiej uwierzytelnić notarialnie. Dzięki temu mamy pewność, że status prawny parceli, którą kupujemy, jest uregulowany, a cała transakcja bezpieczna.
Bez względu na to, czy prawo dzierżawy zostaje nam nadane, czy kupujemy je od poprzedniego działkowicza, podstawą naszych praw jest uchwała zarządu ROD. To on ustala prawo do dzierżawy i aktualizuje listę działkowców, nadając im status spółdzielcy. Właśnie dlatego przed zakupem warto udać się do lokalnego zarządu i porozmawiać o parceli, która nas interesuje. Jeśli właściciel uda się z nami, to przy okazji będziemy mogli dokładnie ją obejrzeć.
Gdzie warto szukać działki ROD?
Najlepszym miejscem do szukania aktualnych ofert sprzedaży parceli w ogródkach działkowych, jest internet. To tam znajdziemy ogłoszenia osób prywatnych, które chcą sprzedać swoje prawo do dzierżawy. Inne kanały, jakimi mogą trafić do nas takie ogłoszenia to lokalna prasa czy radio. Oprócz szukania według zapytania działa ROD, warto też sprawdzić oferty działek rekreacyjnych - na przykład tu znajdziemy oferty działek rekreacyjnych z Krakowa. Szukając dla siebie działki, warto też odwiedzić zarząd ogrodu, który nas interesuje. Po pierwsze zwykle jest tam tablica ogłoszeń, gdzie znajdziemy oferty, po drugie pracownik administracji może zapoznać nas z tymi najbardziej aktualnymi.
Czasem by znaleźć wymarzoną działkę, warto przejść się po ogrodzie działkowym w naszej okolicy. W czasie takiej przechadzki zwracajmy uwagę na zaniedbane i opuszczone ogródki oraz banery z ogłoszeniami o sprzedaży. Parcele bez dzierżawcy łatwo zauważyć i można zapytać o ich status bezpośrednio w biurze. Prócz tego tylko pracownik ROD będzie mógł nas poinformować czy w tym konkretnym ogrodzie są jakieś działki bez nadanego im dzierżawcy.