Oczko wodne w ogrodzie: 7 rad, jak urządzić ozdobny staw

Jakie oczko wodne zrobić w ogrodzie: minimalistyczne czy rustykalne?

1. Gdzie usytuować oczko wodne

Zaplanuj staw w słonecznej części ogrodu, nie pod drzewami, żeby nie zanieczyszczały go spadające liście.

2. Kształt oczka wodnego

Zdecyduj, jaki ma mieć kształt. W ogrodzie nowoczesnym lepiej sprawdzi się minimalistyczny, prostokątny lub okrągły. Jeśli masz ogród bardziej swobodny, w stylu wiejskim czy angielskim, oczko wodne może mieć dowolny kształt i pofalowaną linię brzegową. Planując je – zaznacz brzegi za pomocą węża ogrodowego albo liny, a potem wejdź na balkon i z góry spójrz, jak komponuje się w ogrodzie. Staw może wchodzić w zakole rabaty albo łączyć się z resztą ogrodu. Od strony trawnika może mieć namiastkę „plaży”, czyli fragment brzegu wysypany żwirem z dodatkiem większych kamieni. Pamiętaj, im większy staw i bogatszy w roślinność, tym łatwiej utrzymać w nim równowagę biologiczną, a więc i czystą wodę.

W ogrodach minimalistycznych sprawdzi się staw betonowy, z metalu lub kamiennych płyt.

3. Budowa oczka wodnego

By założyć staw naturalny, zacznij od wykopania kolejnych pięter (dna i półek na różnych głębokościach), na których posadzisz rośliny. W środku wyznacz strefę najgłębszą. Jeśli marzysz o rybach, musi mieć co najmniej 1,3 m głębokości.

Poza tym wyznacz dwie-trzy kolejne półki, które powinny być nachylone w kierunku brzegów stawu, nie z jego spadkiem (i nie bardziej niż 45º, bo ziemia będzie się zsuwać). Powierzchnię wykopanego stawu oczyść z kamieni i dużych korzeni, wysyp piaskiem, wyłóż szczelnie geowłókniną, na której położysz membranę EPDM (rozciągliwą jak guma, więc np. pies nie przebije jej pazurami). Na uformowane półki nasyp odpowiednie podłoże do uprawy roślin wodnych. Jeśli nie ma takiej możliwości, rośliny posadź w ażurowych koszach. Żeby woda nie uciekała z oczka i nie wysysały jej okoliczne rośliny, na brzegach zrób tzw. przegrodę kapilarną – pionową ściankę obłożoną folią wywiniętą na zewnątrz, której brzegi zamaskujesz kamieniami. Pamiętaj, folię przycinasz dopiero, gdy nalejesz do stawu wody, inaczej może się okazać, że jest jej za mało.

Rośliny do oczka wodnego – jak sadzić kwiaty na brzegu oczka wodnego i w wodzie

4. Jakie rośliny zasadzić w tradycyjnym oczku, a jakie w stawie nowoczesnym

W każdym stawie pośrodku możesz wykorzystać rośliny pływające: podwodną moczarkę lub rogatka, które natlenią wodę. Na głębokości 80 cm – grążele albo grzybienie, tzw. lilie wodne. Na 30-50 cm idealnie odnajdą się rośliny strefy przybrzeżnej: kosaćce, irysy, strzałki, pontederia, łączeń baldaszkowaty, przęstka, kaczeńce, czermień błotna czy krwawnica. Nad brzegiem, już poza wodą, sprawdzą się irysy syberyjskie, funkie, tawułki i liliowce.

Z kolei staw nowoczesny wymuruj z betonu, uszczelnij przed lub po wybudowaniu – zrób jedną komorę na wodę i drugą, oddzieloną przegrodą na rośliny. Bez strefy hydrobotanicznej staw szybko zazielenieje od glonów. Nie przesadzaj z ilością roślin w oczku wodnym nowoczesnym – wybierz jeden lub co najwyżej kilka gatunków, np. tylko irysy lub skrzyp japoński. W ogrodzie o bardziej swobodnej linii postaw na staw naturalny. W nim możesz posadzić więcej różnych roślin. A może skusisz się na zbiornik bagienny? Odpowiednio dobrane rośliny będą najpiękniejszą ozdobą stawu w ogrodzie.

Jeśli planujesz mieć ryby, daj wodzie choć dwa tygodnie, by się ogrzała i ustała, zanim wpuścisz je do stawu.

Jak pielęgnować staw w ogrodzie? Napowietrzaj i zadbaj o rybki

5. Oczko bagienne - czym obsadzić i jak zbudować

Jeśli chcesz mieć oczko bagienne, wykop dół o ok. 50 cm głębokości, z łagodnie opadającymi brzegami i wyłóż go folią. Na wysokości 10 cm od dna folię lekko podziuraw, dzięki czemu ze zbiornika po obfitych deszczach ucieknie nadmiar wody, ale na dnie zostanie zawsze minimalna jej ilość. Folię wysyp ziemią i już możesz sadzić rośliny – w tym typie oczka sprawdzą się flora przybrzeżna lub rośliny strefy płytkiej, np. czermień błotna, pontederia, kaczeńce, krwawnica, strzałka wodna, ale koneserzy mogą posadzić nawet owadożerną sarracenię, czyli kapturnicę. Będzie ciekawie, ale wymaga ona ubogiej kwaśnej gleby na bazie torfu kwaśnego i piasku. Roślin owadożernych nie wolno nawozić.