Wszystko, co musisz wiedzieć o uprawie dyni w ogrodzie i jej odmianach.
Warzywa i owoceDyniowy świat jest niezwykle różnorodny. Są w nim miniaturki mieszczące się w dłoni i olbrzymy ważące ponad tonę, które trzeba podnosić dźwigiem. Jedne mają twardą skórkę i są niejadalne, ale świetnie wyglądają jako ozdoba na półce, a inne rozpływają się w ustach i nawet nie trzeba ich obierać przed upieczeniem lub ugotowaniem.
Są nawet takie, które je się na surowo – smakują jak świeże orzechy włoskie. Mają jadalne kwiaty, miąższ i nasiona, a wrzesień jest miesiącem, w którym z tej obfitości można czerpać pełnymi garściami.
Kiedy sadzić dynie?
Pomimo różnic wszystkie dynie uprawia się podobnie. Można je wysiewać bezpośrednio do gruntu w maju.
Na początku miesiąca, jeśli ziemia jest już rozgrzana słońcem, lub bliżej końca, jeśli majowi zimni ogrodnicy wcześniej na to nie pozwalali, bo wszystkie dynie są warzywami wybitnie ciepłolubnymi. Gdy nasiona trafią do zimnej i mokrej ziemi, nie wykiełkują.
Zamiast od razu na grządkach możesz je wysiać pojedynczo do małych doniczek w ciepłej szklarni albo w domu na parapecie.
Dynie rosną szybko, są żądne słońca, wody i składników pokarmowych, dlatego w doniczkach mogą spędzić nie więcej niż 3–4 tygodnie, a później powinny trafić na miejsce docelowe.
Jak uprawiać dynie w gruncie?
Należy je dobrze przygotować: uwielbiają żyzny kompost, próchnicę i obornik. Świeża, pulchna materia organiczna, która utrzymuje dużo wilgoci, to dla nich raj. Można ją zmieszać z ziemią w dołku przed wysiewem lub wysadzeniem sadzonki albo rozłożyć wokół rośliny
w postaci grubej warstwy ściółki. Dynie wytwarzają dodatkowe korzenie wzdłuż swoich pędów, jeśli te dotykają ziemi. Takie korzenie pojawiają się często przy samych owocach (są dla nich dodatkowym źródłem zasilania). Pędów z wykształconymi liśćmi nie należy ruszać i przesuwać, żeby tych korzeni nie uszkodzić i nie zahamować rozwoju owoców.
Zobacz też: 6 sposobów na dekoracje z dyni przed domem. Zobacz nasze inspiracje
Uprawa dyni w ogrodzie
W warzywniku dynie potrzebują dużo miejsca dla swoich płożących się pędów, które potrafią osiągnąć długość kilku, a nawet kilkunastu metrów.
Dyniom nie przeszkadza wzajemne towarzystwo, ale jeśli obok będą rosły inne warzywa, te szybko mogą zostać pochłonięte przez rozrastające się pędy.
Rozwiązaniem może być uprawa odmian o krzaczastym lub półkrzaczastym wzroście, jak ‘Amoro’ czy ‘Amazonka’, które zawiązują kilka owoców blisko korzenia i zmieszczą się w małych warzywnikach, nie zagrażając innym uprawom.
Jakich warunków potrzebuje dynia, by dobrze rosnąć?
To, ile owoców wyda każda roślina, zależy nie tylko od odmiany, ale także od warunków.
Jeśli będą sprzyjające, po zawiązaniu się i wyrośnięciu pierwszego owocu (szczególnie u odmian wielkoowocowych) zaczną pojawiać się następne.
Ale jeśli roślinie będzie brakowało wody, słońca i składników pokarmowych, poprzestanie na jednym, a w skrajnych przypadkach nie wyda żadnego.
Jaka dynia jest najlepsza?
Wielkość dyni nie jest wyznacznikiem jej smaku – te ogromne, konkursowe, biorące udział w wyścigach o tytuł największej, nie są przeznaczone do jedzenia.
Te najmniejsze egzemplarze, ozdobne, również nie, ale tylko dlatego, że są niesmaczne i często mają bardzo twardą skórkę, z którą byśmy sobie nie poradzili.
Najsmaczniejsze są dynie średnie, które dojrzewały w słońcu. Kiedy owoc jest jeszcze młody, powinien być zacieniony, aby jego skórka zbyt szybko nie stwardniała i by mógł osiągnąć dobry rozmiar. Pęczniejące dynie ukrywają się pomiędzy liśćmi nieraz tak doskonale, że trudno je znaleźć.
Uprawa dyni - słońce, czy cień?
Bezpośrednie słońce potrzebne jest im dopiero wtedy, gdy już przestaną rosnąć. Liście przy owocach zaczynają żółknąć i zasychać, a pękate owoce wybarwiają się i dojrzewają, leżakując na słońcu.
To wtedy warto im pomóc i je odsłonić, a nawet coś pod nie podłożyć, na przykład garść słomy, żeby nie zaczęły się psuć od mokrej ziemi.
Znakiem gotowości do zbioru jest zasychający ogonek. Te przeznaczone do przechowywania należy odciąć od pędu razem z nim, a najlepiej jeszcze z kawałkiem pędu po obu jego stronach.
Zostawiamy je później na świeżym powietrzu tak długo, jak to możliwe, aby zupełnie dojrzały w środku – z wewnątrz nie będzie tego widać, ale wewnątrz wypełnią się słodyczą i smakiem.
Zobacz też: Dynia piżmowa w ziołach - ten smak śni nam się po nocach!
Sadzenie dyni - jak to zrobić, by osiągnąć sukces?
Dynie mają duże nasiona, które łatwo i szybko kiełkują – zwykle zajmuje im to 5–10 dni.
Do ziemi najlepiej wkładać je pionowo, ostrym końcem w dół; to z niego wyrośnie korzeń, który pojawi się jako pierwszy, przed liśćmi.
Wilgoć będzie też wówczas spływać po łupinie, nie powodując jej gnicia, jak to się może zdarzyć w przypadku, gdy nasiona leżą w ziemi płasko.
W jednym miejscu najlepiej wysiać kilka nasion blisko siebie – razem łatwiej będzie się wybić siewkom na powierzchnię.
Po wykiełkowaniu zostawiamy 1–2 siewki, a resztę usuwamy, aby rośliny miały dość miejsca do wzrostu i nie musiały ze sobą konkurować.
Zobacz też: Zainspiruj się jesiennymi dekoracjami z dyni i wrzosów
Tekst: Łukasz Skop AUtor bloga bezogrodek.com ; zdjęcia: shutterstock