Rośliny wokół oczka wodnego – kolorowe perełki przy brzegu
Rośliny ogrodoweRośliny nadwodne znalazły dla siebie doskonałe, chociaż ryzykowne, środowisko do życia. Z jednej strony mogą korzystać z dostatku wody, którą mają w zasięgu korzeni, ale z drugiej poziom tej wody zmienia się wiele razy w ciągu roku. Dzięki tym wahaniom gatunki nadwodne potrafią jednak znieść zarówno okresowe i niewielkie susze, jak i częściowe zalanie. Na szczęście w ogrodzie rzadko zdarzają się takie ekstremalne sytuacje – powódź z oczka wodnego czy jego zupełne wyschnięcia – a roślin nie trzeba zachęcać, żeby dały z siebie wszystko, same robią to z wielką ochotą. Oto najpiękniejsze z nich.
Rośliny wokół oczka wodnego: Języczka pomarańczowa
Wszystkie języczki, w tym także języczka pomarańczowa, szybko pokazują, kiedy chce się im pić: z pragnienia demonstracyjnie więdną i wyglądają jakby nigdy już miały nie powstać. Co ciekawe, liście tych roślin błyskawicznie tracą krzepę, kiedy tylko mocniej przyświeci słońce, dlatego najlepiej znaleźć dla języczek miejsce w rozproszonym cieniu. Częste więdnięcie liści źle wpływa na wzrost tych roślin, więc lepiej do niego nie dopuszczać.
Języczka pomarańczowa lubi bardzo żyzną, gliniastą ziemię, która długo utrzymuje wilgoć. Kwitnie pod koniec lata, a kolor jej kwiatów to barwa na pograniczu żółtego i pomarańczowego: już nie żółta, ale jeszcze nie pomarańczowa. W sprzyjających warunkach dorasta do metra.
Rośliny wokół oczka wodnego: Tojeść rozesłana ‘Aurea’
Dziką tojeść rozesłaną można łatwo znaleźć w pobliżu stawów i rozlewisk. Często też gości w ogrodach jako jedna z najlepszych roślin zadarniających do wilgotnych i zacienionych miejsc. Odmiana ‘Aurea’ złotożółtymi liśćmi rozświetla i ożywia ponure zakątki. Płoży się po ziemi i szybko zarasta wolne miejsca, a mimo to nie jest inwazyjna i rzadko wymyka się spod kontroli. Posadzona nad wodą doskonale zaciera i zmiękcza optycznie ostre krawędzie zbiornika.
Nadaje się też na zacienione skalniaki, ale wówczas będzie wymagała regularnego podlewania. Zakwita w czerwcu żółtymi kwiatami w kształcie gwiazdek. Nie lubi towarzystwa wysokich roślin, dobrze wygląda i czuje się razem z miniaturowymi bylinami, bo sama jest niska.
Rośliny wokół oczka wodnego: Krwawnica pospolita
Często porasta brzegi rowów i podmokłe łąki, a w ogrodach sprawdza się doskonale we wszystkich stale wilgotnych miejscach. Już jedna roślina potrafi utworzyć okazałą kępę wysokich, kłosowatych kwiatostanów, gęsto obsypanych purpuroworóżowymi kwiatami. Pierwszy raz kwitnie w lipcu, a jeśli zaraz po przekwitnięciu zetniemy jej wszystkie kwiatostany, to powtórzy kwitnienie pod koniec lata.
Przywabia do ogrodu najładniejsze polskie rusałki: motyle admirały, pawiki i osetniki. Dobrze rośnie w pełnym słońcu i znosi czasowe zmiany poziomu wody gruntowej, chociaż najlepiej rośnie w dość mokrej ziemi. Razem z tatarakiem, sitami i pałkami wodnymi utworzy malowniczą linię brzegową każdego zbiornika.
Rośliny wokół oczka wodnego: Sadziec plamisty
Jest prawdziwym nadwodnym gigantem, który z łatwością dorasta do dwóch metrów. Tę okazałą bylinę najlepiej sadzić nad brzegami dużych stawów i wszędzie tam, gdzie znajdzie wystarczająco miejsca do wzrostu. Szczególnie atrakcyjnie wygląda w kępach trzcin, którym – jako jedna z nielicznych roślin nadwodnych – może dotrzymać kroku wzrostem.
Sadziec jest odporny na choroby i szkodniki, a jego purpurowobeżowe, przyjemnie pachnące kwiaty uwielbiają trzmiele, które zbierają z nich pyłek. Kwitnie w drugiej połowie lata. Do bujnego wzrostu potrzebuje próchniczej, żyznej i stale wilgotnej ziemi. Sztywne łodygi dobrze utrzymują ciężkie kwiatostany, tylko na wypadek bardzo porywistego wiatru mogą potrzebować podparcia.
Rośliny wokół oczka wodnego: Kosaciec żółty
To nasz rodzimy irys o mieczowatych, podobnych do tataraku liściach (na co zwraca uwagę łacińska nazwa gatunkowa) i jaskrawożółtych okazałych kwiatach. Rozrasta się za pomocą pełzających kłączy, podobnie jak popularne rabatowe irysy bródkowe. Doskonale czuje się na podmokłych, bagiennych stanowiskach. Może rosnąć zarówno w stale wilgotnej ziemi, jak i w wodzie o maksymalnej głębokości do 50 cm, jednak najlepiej posadzić go tuż na skraju zbiornika.
Daje schronienie wielu dzikim zwierzętom wodnym; larwy ważek wdrapują się na jego łodygi i tam przechodzą przepoczwarzenie. A im więcej ważek, tym mniej komarów w ogrodzie, bo to nimi żywią się te drapieżne owady.
Rośliny wokół oczka wodnego: Parzydło leśne
Wbrew nazwie nie należy się go obawiać, bo nie parzy tak jak pokrzywa. Kremowobiałe kwiatostany są w pewnym stopniu podobne do kwiatów pokrzywy i stąd całe zamieszanie. Ta okazała roślina najlepiej czuje się w „leśnym”, a więc próchniczym podłożu, które dobrze utrzymuje wilgoć. Posadzone na słonecznym stanowisku parzydło może chorować, co poznamy po zasychaniu brzegów liści. Należy je wówczas przesadzić na bardziej zacienione stanowisko.
Ze względu na wysoki (do dwóch metrów) wzrost nadaje się na tło rabat i do kompozycji z niskimi krzewami o podobnych upodobaniach. Parzydła są rozdzielnopłciowe, a w ogrodach częściej sadzi się bardziej ozdobne osobniki męskie, o śnieżnobiałych, puchatych kwiatostanach
Rośliny wokół oczka wodnego: Hortensja ogrodowa
Chociaż hortensje nie zaliczają się do typowo nadwodnych roślin, to zdecydowanie lepiej i bujniej rosną, kiedy mają pod dostatkiem wilgoci, o czym mówi ich łacińska nazwa rodzajowa: Hydrangea, czyli lubiąca wodę. W wilgotnej atmosferze, w pobliżu oczka wodnego lub strumyka, hortensje osiągają pełnię swoich możliwości.
Chociaż nie wymagają wiosennego cięcia, to usunięcie słabych i cienkich pędów korzystnie wpłynie na wielkość pozostałych kwiatostanów (będzie ich co prawda mniej, ale te, które zostaną, będą znacznie większe). Pokładające się gałęzie można łatwo ukorzenić – wystarczy obsypać je kopczykami ziemi. Dobrym towarzystwem dla hortensji są funkie i żurawki, które podobnie jak hortensje lubią lekki cień.
Rośliny wokół oczka wodnego: Rdest wężownik
Z pełzających jak węże czarnych kłączy tego rdestu wyrastają gęste kępy żywozielonych liści i wysokie, przypominające różowe szczotki do butelek kwiatostany. Atrakcyjny wężownik będzie doskonałym uzupełnieniem nadwodnych nasadzeń. Posadzony grupowo szybko utworzy malownicze gęste zarośla. Doskonale nadaje się do zazielenienia większych powierzchni.
Nie ma dużych wymagań, jest odporny na choroby, szkodniki i mróz. Kwiaty przywabiają owady zapylające, bo to roślina miododajna. Najlepiej rośnie na podmokłych miejscach, dlatego przy lustrze wody znajdzie wymarzone warunki.
Rośliny wokół oczka wodnego: Kłopoty w strefie bagiennej
Najlepsze warunki do wzrostu rośliny nadwodne mają w strefie bagiennej, czyli tam, gdzie tafla wody łagodnie przechodzi w podmokły grunt. W ogrodowych oczkach wodnych powstałych w nieckach wyłożonych folią woda nie może w naturalny sposób podsiąkać do strefy bagiennej, dlatego takie zbiorniki narażone są na szybkie wysychanie, a rośliny nadwodne nie urosną. Rozwiązaniem tego problemu może być odpowiednio łagodne wymodelowanie linii brzegowej zbiornika i utrzymywanie stale wysokiego poziomu wody, której nadmiar będzie wylewał się i nawadniał strefę bagienną.
Rośliny wokół oczka wodnego: Woda i cień
W warunkach naturalnych zbiorniki i cieki wodne sprzyjają wzrostowi wielu roślin, w tym także drzew, które zacieniają lustro wody i strefę przybrzeżną. Z tego powodu wiele roślin nadwodnych doskonale znosi częściowe, a często nawet pełne zacienienie. Świadczyć mogą o tym ich kłopoty ze wzrostem na słonecznych stanowiskach, nawet jeśli mają zapewnione wilgotne podłoże.
Tekst: Łukasz Skop, autor bloga Bez-ogródek fascynuje go życie ogrodowe od podszewki – jak rośliny rosną,
zmieniają się i rozmawiają ze sobą.
Zdjęcia: Shutterstock
Zobacz także: Dziki żywopłot – jakie rośliny wybrać?