Rajska jabłoń – sprawdź, dlaczego warto ją mieć w swoim ogrodzie
Rośliny ogrodoweRajskie jabłonie są wyjątkowymi drzewami. Zjawiskowo wyglądają przez cztery pory roku – wiosną, w czasie kwitnienia, a później jesienią, gdy gałęzie oblepione są kolorowymi jabłuszkami.
Karłowe i płaczące odmiany, o zwieszających się do samej ziemi pędach, malowniczymi sylwetkami zdobią ogród także zimą, a odmiany o barwnych liściach przykuwają wzrok latem. Świetne drzewo dekoracyjne do każdego, zwłaszcza małego, ogrodu. Warto je posadzić w takim miejscu, żeby dobrze je było widać przez okna.
Rajska jabłoń Golden Hornet
W ubiegłym roku ta odmiana świętowała siedemdziesiąte urodziny – otrzymano ją w Anglii w 1949 roku. Od tego czasu niezmiennie zachwyca złotymi jabłuszkami, które zaczynają się wybarwiać już od sierpnia. Owoce utrzymują się na gałązkach bardzo długo, nawet przez całą zimę, o ile wcześniej nie padną łupem ptaków. Wczesną jesienią są jeszcze cierpkie w smaku, jednak po przemrożeniu nabierają przyjemnego, słodko-kwaśnego posmaku i kuszącego zapachu.
Owoce doskonale wyglądają w kompozycjach z innymi odmianami rajskich jabłuszek, szczególnie tymi o bordowych rumieńcach. Wiosną drzewko może się pochwalić bladoróżowymi, przyjemnie pachnącymi kwiatami. Dorasta maksymalnie do 5-7 metrów.
Dolgo – odmiana jabłoni odporna na mróz
Ta rosyjska odmiana jest bardzo wytrzymała na mróz (kraj pochodzenia zobowiązuje) i ma wyjątkowo dekoracyjne owoce. Zasadnicza barwa skórki jabłuszek jest złotożółta, jednak rzadko widać ją wyraźnie spod intensywnego, malinowego rumieńca, który często w całości pokrywa owoce. Te mają kształt lekko wydłużony, zbliżony do mirabelek.
Kwaskowate owoce (dzięki dużej zawartości kwasów organicznych) odmian takich jak ‘Dolgo’ najlepiej nadają się do przetwarzania, ponieważ zachowują swój kształt i konsystencję. Owocowanie poprzedza majowe kwitnienie, kiedy drzewka obsypują się śnieżnobiałymi kwiatami. Maksymalna wysokość: 4-5 metrów.
‘Ola’
Wyjątkowo obficie kwitnąca polska odmiana wiosną obsypuje się karminowymi pączkami, z których rozwijają się intensywnie różowe kwiaty. W ślad za kwiatami podążają liście, które początkowo są ciemnobordowe, a w miarę rozwoju przyjmują ciemnozielone zabarwienie.
Kuliste owoce mają wielkość czereśni i karminową, jednolicie wybarwioną skórkę. Zdobią drzewko jeszcze długo po opadnięciu liści. Doskonale nadają się do kandyzowania w całości, razem z szypułką, i ozdabiania ciast oraz innych deserów. Drzewko wytwarza kulistą, równomierną koronę i o każdej porze roku ma coś do zaoferowania – będzie doskonałym wyborem do małego ogrodu. Dorasta do 5 metrów
Jabłoń japońska: Brouwers Beauty
Chociaż japońska z nazwy i pochodzenia, ‘Brouwers Beauty’ zaprosi do każdego ogrodu prawdziwą polską złotą jesień. Liście tej jabłoni mają niespotykany kształt, podobny w zarysie do liści dębu. Na jesień przybierają wyrazistą, słonecznożółtą barwę, co jest rzadko spotykane u jabłoni. Z liśćmi doskonale współgrają drobne żółte owoce wiszące na długich szypułkach. Zdobią drzewka od sierpnia do października, a później opadają.
Choć ta jabłoń ogałaca się na zimę, jesienią stroi się jak żadna inna. Wiosną zaś okrywa się delikatnymi białymi kwiatami, którym akompaniują soczyście zielone świeże liście. Dobrze się czuje w bardzo słonecznych miejscach. Nie jest wymagająca, jeśli chodzi o ziemię, chociaż lepiej owocuje w bardziej zasobnym podłożu. Przed posadzeniem warto więc dodać do dołka granulki długo działającego nawozu lub łopatę przekompostowanego obornika. Maksymalna wysokość to 6 metrów.
Wiosenna jabłoń kwiecista
Rozpoczyna kwitnienie już w kwietniu. Pąki kwiatowe w kształcie kropli przed otwarciem płatków mają ciemnoróżowe zabarwienie, a w pełni rozwinięte kwiaty przybierają bladoróżowy kolor. Kwiaty rozwijają się stopniowo, dzięki czemu w jednej chwili można podziwiać dwa uzupełniające się odcienie różu.
Jabłuszka o średnicy do 1 cm wybarwiają się od września i zdobią gałęzie do listopada. Mają ciepłożółtą skórkę z lekko pomarańczowym rumieńcem. Dorosłe drzewa tworzą parasolowatą, równomiernie rozwiniętą koronę. Jabłoń kwiecista jest odporna na niskie temperatury. Dorasta do 8 metrów wysokości.
Rajska jabłoń Courtarou
Rajskie jabłuszka najczęściej są miniaturową wersją tradycyjnych jabłek, jednak nie w tym przypadku. ’Courtarou’ jest ciekawą odmianą o bardzo spójnej kolorystyce kwiatów, liści i owoców – wszystkie części wybarwiają się na wykwintne, zgaszone bordo. Drobne owoce, mniejsze nawet od wiśni, zebrane są w pęczki na wyjątkowo długich szypułkach. Nie nadają się do spożycia, jednak wyjątkowo oryginalnie wyglądają w bukietach w jesiennej tonacji. Są też zimowym przysmakiem ptaków.
Niewielkie jabłuszka nie zanieczyszczają chodników i rabat, tak jak mogą to robić odmiany o większych owocach, więc nie trzeba ich sprzątać, a drzewka można z powodzeniem sadzić w trudno dostępnych miejscach. Maksymalna wysokość: 3-4 metry.
Rajska jabłoń Royalty
Dzięki rubinoworóżowym kwiatom, ściśle okrywającym gałęzie (wyglądają, jakby pokryła je delikatna piana) i purpurowym liściom, które jeszcze ten efekt potęgują, ‘Royalty’ należy do najbardziej widowiskowych wiosennych jabłoni. Pięknie prezentuje się w przedogródkach i na wyspach pośrodku ogrodu. W pobliżu warto ustawić ławeczkę, z której będzie można podziwiać drzewko w całej okazałości. Pełnię swoich możliwości i silne wybarwienie liści osiągnie, gdy znajdziesz dla niej miejsce w pełnym słońcu.
Dobrze komponuje się z wiosennymi bylinami o zbliżonym odcieniu kwiatów, np. serduszką okazałą czy piwoniami. Mogą one rosnąć pod jej koroną. Ciemnobordowe jabłuszka z mączystym nalotem zdobią gałęzie od końca lata do jesieni. Dorasta do 5 metrów.
Jabłoń purpurowa Pendula
Podobnie jak wśród innych drzew ozdobnych, także wśród rajskich jabłoni znajdziemy odmiany o pokroju płaczącym i gałęziach zwieszających się do samej ziemi. Ze względu na niewielki rozmiar ‘Pendula’ jest doskonałą odmianą do uprawy w małych ogrodach. Dobrze sprawdza się także posadzona w donicy jako ozdoba tarasu lub balkonu.
Okazałe purpurowe kwiaty wydzielają przyjemny zapach, a ciemnoczerwone jabłuszka zdobią drzewko jesienią. Liście rozwijające się na końcach rocznych przyrostów na słonecznych stanowiskach mają bordowe zabarwienie, które z czasem zanika. Odmiana ta jest szczepiona na prostym pniu, a jej maksymalna wysokość zależy od miejsca szczepienia, ale zwykle nie przekracza 2 metrów.
Rajska jabłoń – przetwory
Rajskie jabłonie zawiązują miniaturowe jabłuszka, które dodają uroku nie tylko ogrodowi – można je wykorzystać także do ozdabiania potraw, w szczególności ciast i deserów. Najsmaczniejsze i najbardziej aromatyczne owoce zawiązują odmiany ‘Golden Hornet’, ‘Dolgo’ i ‘Royalty’.
Zbieraj je we wrześniu lub w październiku, oczyść i ponakłuwaj wykałaczką, a następnie gotuj przez kwadrans w zalewie cukrowej (1½ kg cukru rozpuść w 2 szklankach wody, dodaj kilka goździków). Całe owoce przełóż do słoiczków i szczelnie zakręć. Gałązki drobnoowocowych odmian rajskich jabłoni, takich jak ‘Courtarou’, ‘Brouwers Beauty’ czy ‘Ola’, wykorzystaj do jesiennych bukietów, wianków i wiązanek.
Rajska jabłoń – przycinanie
Większość odmian rajskich jabłoni rośnie powoli i równomiernie, nie wymaga wiosennego przycinania. Po wielu latach mogą osiągnąć kilka metrów wysokości i wytworzyć parasolowatą, rozpostartą koronę. Pod jabłonią dobrze sobie radzą wcześnie kwitnące kwiaty cebulowe, takie jak przebiśniegi czy szafirki, a także funkie, które dobrze rozwijają się w cieniu, i niskie lilie, które lubią mieć w cieniu „nogi”, czyli korzenie, a „głowy”, czyli kwiaty, w słońcu.
Najlepszym towarzystwem dla rajskich jabłoni są jednak… inne rajskie jabłonie! Pozwala to na zapylenie krzyżowe, w efekcie którego zawiązuje się więcej owoców, i wydłużenie okresu kwitnienia, pod warunkiem jednak, że posadzisz obok siebie kilka różnych odmian.
Tekst: Łukasz Skop, Autor bloga bez ogródek fascynuje go życie ogrodowe od podszewki – jak rośliny rosną, zmieniają się i rozmawiają ze sobą
ZDJĘCIA: Shutterstock
Zobacz też: Stare odmiany jabłoni. Które warto mieć w ogrodzie i jak przygotować sadzonki?
Zobacz też: Najlepsze przepisy na dania z jabłkami
