Naturalna perfumeria: wybieramy pachnące kwiaty do ogrodu
Rośliny ogrodoweZapach – najbardziej ulotny i nietrwały w ogrodzie. Każdy odbiera go inaczej, wyczuwa inne nuty i tony, w każdym budzi inne wspomnienia. W ogrodach pozbawionych pachnących kwiatów wyraźnie czegoś brakuje.
Najbardziej intensywną woń mają delikatne kwiaty o skromnych pojedynczych kwiatach, które nie zostały znacząco zmienione przez hodowców. W czasie uzyskiwania nowych odmian o lepszych kolorach i większych kwiatach zapach często gdzieś się gubił i nowoczesne odmiany rzadko pachną równie intensywnie jak te starodawne.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Wieczornik damski
Raz posadzony zostanie w ogrodzie na dobre, pod warunkiem że przekwitnięte kwiatostany będą mogły zaschnąć i rozsiać nasiona – robią to zresztą z dużą łatwością. Wieczornik jest kwiatem dwuletnim i chętnie wędruje po ogrodzie. Sam wybiera sobie miejsca, w których czuje się najlepiej. Już w kwietniu warto zaopatrzyć młode pędy w podpórki, które dodadzą później kwiatostanom stabilności. Nie wszystkich przekonuje do siebie urodą; ma albo czysto białe, albo różowolawendowe kwiaty podobne do rzepaku. Najsilniej pachnie wieczorem. Daje upajającą woń słodkich pierników wyjętych wprost z piekarnika, duszną w południe i orzeźwiającą wieczorem, kiedy najlepiej przecież podjada się pierniczki.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Maciejka dwuroga
Legenda z wiejskich rabatek, ukwieconych przedogródków, biwaków na wsi, beztroskich wakacji i wspomnienie radosnego dzieciństwa. Otwiera kwiaty dopiero, kiedy słońce chowa się za horyzont. Cztery lawendowe płatki zbiegają się z efektem ombré do białego środka. Silnie pachnie przez całą noc, mimo że za dnia nie daje tego po sobie poznać.
Jej nasiona można wysiewać od kwietnia do końca roku – przy łagodnej zimie przezimuje i zakwitnie już wczesną wiosną, chociaż jest tylko rośliną jednoroczną. W donicach rośnie niechętnie, a jeśli już, to woli te obszerne i wysokie. Dla zapachu przez cały sezon najlepiej wysiać ją trzykrotnie: w kwietniu, lipcu i październiku i najlepiej na grządce przy samym oknie sypialni na parterze. Słodkich snów!
Pachnące kwiaty do ogrodu: Lewkonia letnia
Bliska kuzynka maciejki, lewkonia, pachnie podobnie: tak słodko, jak lody topniejące w okamgnieniu w letni, upalny dzień. Ma większe wymagania od maciejki, lubi żyzną ziemię i sporo wilgoci, dlatego najlepiej sadzić ją na podręcznych rabatkach, które łatwo nawieźć i nawodnić. Rozsadę przygotowuje się bardzo wcześnie, bo już od lutego, na przyokiennym parapecie, a w kwietniu wysadza do gruntu.
Lewkonie wydają pojedyncze lub pełne falbaniaste kwiaty, a wszystkie zachwycająco pachnące. Nadają się na kwiat cięty i w takiej postaci często można je spotkać w kwiaciarniach, chociaż mają krótką żywotność i trzeba je wstawiać do wazonu razem z oczyszczonymi z ziemi korzeniami. Ale czego się nie robi dla kąpieli w tak rozkosznym zapachu?
Pachnące kwiaty do ogrodu: Lak wonny
Zapomniane, niedoceniane i właściwie mało już dzisiaj znane laki, inaczej pszonaki, to nieposkromieni wytwórcy najznakomitszych perfum. Kwitną, zależnie od pogody, o każdej porze roku, nawet w środku zimy. Regularne wycinanie starych kwiatostanów i skracanie pędów zagęszcza je i pobudza do kwitnienia. Zdarzają się laki w kolorze zakurzonej purpury, chociaż najczęściej kwitną na żółto i pomarańczowo, a często na brązowawo. Zapachem nie ustępują maciejkom i lewkoniom. Są niskie, więc warto je sadzić wyżej, do skrzyń i donic, żeby aromat nie ścielił się tylko blisko ziemi. Kwiaty zmieniają odcień, zwykle bledną wraz z wiekiem. Na pocieszenie zostaje nam wspomnienie ich zapachu
Zobacz także: Nie tylko Barszcz Sosnowskiego. Poznaj niebezpieczne rośliny i sprawdź, jak się chronić
Pachnące kwiaty do ogrodu: Heliotrop peruwiański
Ma ładne kwiaty w kolorze oberżyny i dojrzałej śliwki węgierki o migdałowo-waniliowym zapachu, które są udząco podobne do kwiatów budlei i od których mają tylko o jeden płatek więcej. Wysiewa się je podobnie jak lewkonie (najlepiej w tym samym czasie), a spóźnialscy mogą kupić gotową rozsadę sadzonek. Szorstkie liście są nieprzyjemne w dotyku, ale na szczęście woń kwiatów z nawiązką wynagradza tę drobną niedoskonałość. To kwiat typowo doniczkowy, raczej krótkowieczny i sezonowy. Obficie kwitnie latem i preferuje stałą wilgotność podłoża. Podobnie do słonecznika zawsze odwraca swoje kwiaty w stronę słońca, co zdradza jego łacińska nazwa Heliotropium, utworzona od greckich słów Helios – słońce oraz trepein – zwracać się.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Aksamitka wzniesiona
Nie tylko nie aromatyzuje powietrza, ale jest też raczej znana ze swojego intensywnego, nieprzyjemnie gorzkiego zapachu, jaki wydają roztarte lub złamane wszystkie zielone części rośliny. Wystarczy jednak, zupełnie jej nie dotykając, znurkować nosem do środka otwierającego się kwiatu, którego zewnętrzne płatki są już wywinięte pod spód. Wtedy można w końcu poczuć prawdziwy zapach aksamitek: delikatny, przyjemny, orzeźwiający, podstępnie kuszący i niebezpieczny.
Jedno dotknięcie liści i wkradnie się ostra nuta goryczy, która zrujnuje całe doznanie. Płatki zachowują kolor w trakcie suszenia i są jadalne, a więc nadają się jako barwny dodatek do herbacianych mieszanek i do potpourri. Kwiaty można zrywać do woli, bo aksamitki są niezniszczalne, niezawodne i właściwie bezobsługowe.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Kielichowiec wonny
W lipcu kwitnie już niewiele pachnących krzewów, a jednym z nich jest mało znany kielichowiec wonny. Szczyci się wyjątkowymi kwiatami o rzadko spotykanym kolorze wytrawnego wina i niebywałym zapachu fermentujących owoców z przewagą przejrzałych truskawek. Kwiaty o sztywnych, zaostrzonych płatkach otwierają się jak lilie wodne i są często ukryte pomiędzy liśćmi. Trudno je dostrzec, ale nietrudno wyczuć. Pełnia kwitnienia kielichowca przypada na wakacje, a pojedyncze kwiaty rozwijają się jeszcze do jesieni. Krzew ma luźny pokrój i najlepiej wybrać dla niego miejsce osłonięte przed silnym wiatrem. W ogrodzie będzie prawdziwą zagadką dla gości: czy odważą się zapytać o źródło tak silnego i podejrzanego zapachu?
Pachnące kwiaty do ogrodu: Budleja Dawida
Nazywana również motylim krzewem budleja, a właściwie omżyn Dawida, przywabia do ogrodu chmary motyli. Pojedyncze wiechy kwiatów osiągają długość ponad 30 cm i są utkane z setek małych, czteropłatkowych kwiatów podobnych do popularnych bzów lilaków.
Woń pojedynczego kwiatu jest słabo wyczuwalna, ale ponieważ budleja jest okazałym krzewem z licznymi kwiatami, unosi się wokół niej chmurka słodkich perfum z nutą upalnego wieczoru i gumy balonowej. Krzew warto bardzo mocno przyciąć w kwietniu – nawet do wysokości kolan. Wówczas młode pędy zakończone kwiatostanami wyrosną dokładnie na poziomie oczu i nosa, skąd będzie się nimi można delektować do woli. Kwitnie i pachnie od lipca aż do października.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Wonna różanka
Róże parkowe rosną wysoko i rozsiewają zapach daleko, a róże wielkokwiatowe są raczej niskie i trzymają zapach dla siebie, wewnątrz kwiatów. Wszystkie nie mają sobie równych pod względem urody i woni.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Róża angielska ‘Heritage’
Kwiaty o zapachu miodu, mirry i cytryny i pędy o znikomej liczbie kolców. Romantyczne, gęsto wypełnione płatkami i niemal kuliste kwiaty – jak pucharki pełne lodów malinowych. Kwitnie bardzo obficie, jest odporna na choroby i mało wymagająca.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Róża parkowa ‘Westerland’
Cierpki, cytrusowo-różany aromat kwiatów tej róży jest niezwykle pociągający. Płatki szybko opadają z nietrwałych kwiatów, ale w trakcie kwitnienia zmieniają kolor od intensywnego pomarańczu po łagodnie łososiowy.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Róża pomarszczona ‘Hansa’
Silny, różano-goździkowy zapach i niefrasobliwe amarantowe płatki doskonałe na różane konfitury. Odporna i wytrzymała na suszę róża o niewielkich wymaganiach.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Róża ‘Bobby James’
Bujny krzew o długich pnących się pędach i gronach śnieżnobiałych kwiatów o żółtych środkach. Intensywny świeży zapach wyczuwalny jest nawet z odległości kilkudziesięciu metrów. Kwitnie na przełomie czerwca i lipca.
Pachnące kwiaty do ogrodu: Róża pnąca ‘Violette Parfumee’
Powtarzająca kwitnienie róża o lawendowopurpurowych kwiatach, często opisywanych jako niebieskie. Płatki zwinięte w luźną rozetkę są łudząco podobne do kwitnącej eustomy.
Tekst: Łukasz Skop, autor bloga Bez-ogródek fascynuje go życie ogrodowe od podszewki – jak rośliny rosną, zmieniają się i rozmawiają ze sobą.
Zdjęcia: Shutterstock
Zobacz także: Piwonie w ogrodzie