Dziś światowy dzień recyklingu, więc namawiamy was do ponownego wykorzystania rzeczy, a nawet odpadków. Zobacz, jaki kompostownik kuchenny wybrać, jak go używać i gdzie postawić

Bądź zero waste, czyli dlaczego warto kompostować?

Kompostowanie to proces rozkładu materii organicznej w bogaty w składniki odżywcze nawóz, który możesz wykorzystać do uprawy kwiatów doniczkowych i warzyw na parapecie czy w skrzynkach. Masz pewność, że taki humus jest w pełni eko, co jest szczególnie ważne, jeśli chcesz użyźniać nim nowalijki albo mikroliście. Poza tym kompostując, ograniczasz ilość odpadów i emisję gazów cieplarnianych.

Martwisz się, że w kuchni nie masz miejsca na kompostownik? Jeśli wybierzesz niewielki model, na pewno się zmieści. Te najmniejsze mają tylko 2 litry. Obawiasz się też pewnie brzydkiego zapachu rozkładających się resztek? Większość domowych kompostowników ma otwory wentylacyjne, zapewniające dostęp powietrza niezbędnego do fermentacji zawartości i filtr węglowy, który pochłania zapachy. Zobaczysz, wrzucanie obierek od ziemniaków albo skorupek od jajek prosto do kuchennego pojemnika na odpadki szybko wejdzie ci w nawyk. A obserwowanie, jak powstaje z nich nawóz to spora frajda.

Gdzie postawić domowy kompostownik kuchenny?

W warunkach domowych kompostownik możesz trzymać na blacie lub parapecie, żeby mieć go zawsze pod ręką. Na rynku znajdziesz eleganckie plastikowe i zrobione ze stali, wręcz dizajnerskie modele, które nie będą szpeciły kuchni. Kompostowniki na blat zazwyczaj są mniejsze, mają 2-4 litry, więc będą wystarczające raczej dla singli lub pary albo dla kogoś, kto nie ma zbyt wielu roślin w domu. Pojemnik do przerabiania odpadków możesz wstawić też do szafki pod zlewem – tu łatwiej zmieści się większy pojemnik, odpowiedni dla rodziny z dziećmi lub jeśli masz więcej roślin czy ogródek balkonowy. Podobnie, jeśli zdecydujesz się postawić go na balkonie – większy litraż to wtedy normalna sprawa. Ale uwaga – w środku musi być wystarczajaco ciepło, by zachodził proces kompostowania, na zimę okryj go więc kocem lub styropianem.

Zobacz także: Co można a czego nie wrzucać do kompostownika?

Co daje kompostownik domowy w kuchni?

Czy wiesz, że choć u nas to wciąż nowość, w krajach takich jak Szwecja czy Dania kompostownik to standardowe wyposażenie kuchni. Zastanawiasz się dlaczego? Proekologiczni Skandynawowie wiedzą, że korzystanie z niego daje szereg korzyści:

1. Zmniejsza ilość odpadów – mniej ich trafia na wysypisko i w ten sposób ograniczona jest emisja gazów cieplarnianych.

2. Oszczędza pieniądze: zamiast kupować nawóz wystarczy sięgnąć po niego do kompostownika.

3. Zmniejsza zużycie wody, bo kompost pomaga zatrzymać wilgoć w glebie, więc rośliny rzadziej potrzebują podlewania.

4. Jest eko – zamiast nawozów chemicznych i pestycydów, dbasz o rośliny naturalnie.

Zobacz także: Jak zrobić przydomowy kompostownik ogrodowy? Proste patenty i wskazówki krok po kroku

Jak używać kompostownika?

Korzystanie z kompostownika kuchennego jest bardzo proste, ale warto pamiętać o kilku zasadach:

1. Lepiej wrzucać do niego rozdrobnione organiczne odpadki, wtedy cały proces będzie szybszy,

2. Zadbaj o właściwy dopływ tlenu do środka. Świeże odpadki wrzucaj pod cienką warstwę starych. Poza tym co tydzień wymieszaj zawartość kompostownika,

3. Zadbaj o właściwą wilgotność – jeśli w środku jest sucho, spryskaj kompostowane resztki albo połóż na nich zmoczone kawałki kartonu,

4. Gotowy kompost zbierz z dna pojemnika robiąc miejsce na nowe odpadki. Jak go poznasz? Będzie pulchny, lepki i będzie miał zapach lasu i grzybów,

5. Regularnie myj kompostownik, by uniknąć gromadzenia się materii organicznej i przykrych zapachów – modele, które polecamy są wygodne i łatwe do czyszczenia.

Co wrzucać do kompostownika, a czego na pewno nie?

Do kompostowania nadają się: obierki z warzyw i owoców, skorupki jaj, zielone części roślin, chleb, fusy z kawy i herbaty. Jeśli dorzucisz podarty, niezadrukowany papier (np. serwetki i ręczniki papierowe), zapobiegnie powstawaniu nieprzyjemnych zapachów. Warto do kompostownika wsypać też popiół z kominka, bo jest bardzo bogaty w potas, ale pamiętaj, że taki nawóz będzie bardziej zasadowy.
Do kompostownika nie wrzucaj za to: resztek mięsa i ryb, w tym kości i ości, oleju, masła, słoniny i innych produktów z dużą zawartością tłuszczu, skórek owoców cytrusowych i egzotycznych (chyba że masz pewność, że nie były pryskane), grzybów, spleśniałych owoców i warzyw, warzyw z zupy gotowanej na mięsie, chorych roślin, produktów mlecznych.

Kompostowniki kuchenne – różne modele, nasz wybór

Przy wyborze zwróć uwagę czy to faktycznie pojemnik do kompostowania, czy kosz na odpady bio z filtrem, który ogranicza przykre zapachy zanim wyrzucisz odpadki na śmietnik. Producenci bowiem często oznaczają błędnie takie kosze z filtrem na odpadki bio jako kompostowniki.

1. Bokashi czeskiej firmy Plastia przekształca odpady organiczne w nawóz w formie płynnej i sypkiej. Zrobiony jest z tworzywa sztucznego i ma wymiary 35 x 25 x 26,5cm, więc spokojnie wejdzie do szafki. Otrzymasz z niego 10,6 l kompostowej mieszaniny i 0,25 l płynnego nawozu. W zestawie 1 kg mieszanki do przyspieszanie kompostowania bokashi.

2. Stack Intelligent Waste marki Joseph Joseph jest niewielki (poj. 4 l) i elegancki, więc świetnie nadaje się do postawienia na blacie. Wyposażony został w filtr węglowy, obieg cyrkulacji powietrza wewnątrz, a także wygodny uchwyt ze stali. Ma gładkie, łatwe do czyszczenia ścianki.

3. Wermikompostownik Urbalive firmy Plastia ma wysmukłe nóżki i nowoczesny kształt. Ma aż 3 komory na bioodpady oraz wygodny kranik do opróżniania z płynnego nawozu. Odpady przerabia przy użyciu dżdżownic kalifornijskich (ale możesz też użyć kompostera). Nada się na balkon albo do postawienia w rogu większej kuchni, bo ma 50 cm szerokości, 60 cm wysokości i aż 57 l pojemności.

4. Wermikompostownik Economy marki Plastia, czyli mniejszy brat Urbalive (38x38 cm) przeznaczony dla tych, którzy zaczynają przygodę z kompostowaniem. Składa się z dwóch poziomów o pojemności 15 l. Otrzymasz z niego 2 l płynnego nawozu. Dostępny w kolorze szarym i zielonym.

Tekst: Agnieszka Wójcińska Zdjęcia: Shutterstock, materiały prasowe firm